Definede kiliseler önemli yerlerden biridir çoğu eski kiliseler ya tamamen tahrip edilmiş yada restore edilmiştir bu sebepten kalıntılarından tespit etmek icap edebilir şimdi kiliseleri anlatırken özellikle definecililerin karıştırdığı olaya değinelim kiliseler ile manastırları karıştırmaktalar ve aranacak ve araştırma yapılacak noktalarıda bu sebepten yablş vermektedirler kiliseler kesinlikle yaşam yerlerinin içerisinde veya oldukça yakın noktalarında olurlar manastırlar ise yaşam yerlerine oldukça uzak hatta yol gitmez kervan geçmez noktalardadırlar sonraki yazımda manastırları işleyeceğim bu sebepten bu konuya fazla girmeyeyim eğer define işi ile ilgileniyorsanız eninde sonunda kiliseler ile yollarınız kesişecek demektir.
Definede Kiliselerden Gömü Bulunabilecek Yerler
Yazının akıcı olması sebebi ile numaralandırma yapmayacağım bunun yerinde bölgesel anlatımda bulunacağım. ilk olarak bir kilisenin olması gerekenleri şunlardır Bahçesi, Su kuyusu, giriş taşı, uygun yerde çeşmesi, mezarlığı, en fazla 200 metrede papazın evi, papazın bağı, papazın evinin bahçesi, papazın evinin bahçesindeki yazılı taş, papazın evindeki mahzen, papazın evindeki kiliseye açılan tünel, kilise içerisinde mihraplar, küçük kilise odası, kilise altındaki gizli papazın evine varan geçit ve bazılarında bulunan küçük kilise mahzeni.
Definede Kiliseler
Her kilisenin mutlaka bir bahçesi vardır genelde etrafını çevreler eğerki şehrin dışında ise içerisinde ise bir kenarı bahçesidir ve bu büyük ihtimal güney tarafıdır bunu belirtiyorum çünkü eski kiliseler etrafı bakımsızlık harabe olmasından dolayı bahçeye dair bir görüntü olmayabilir bahçesinde kuyusu vardır bahçe ile kilise nin kesiştiği noktada giriş taşı bulunur bizim için öneli olan bahçedeki kuyudur üstü kapatılmış birşey görünmüyor olabilir bu nedenle iyi bir incelemede bulunarak kuyuyu tespit etmelisiniz daha sonra kuyu uygun şekilde açarak incelemede bulunan kırmızı taş varsa içeride yada beyaz haçlı taş arkasında 56 adet altın para bulacaksınız onu alın sonra giriş taşı hala duruyorsa ve herhangi bir yönünde delik varsa işiniz rast gidiyor demektir deliğin gösterdiği yönde papazın evini bulursunuz normalde delik direk evi gösterir ama taş kurcalanıp ilk hali bozulmuş olabilir.
Papazın evine geçmeden diğer kilise parçalarından devam edelim kiliseye yakın noktada çeşme varsa çeşmenin yanına durum yüzünüzü çeşme ile aynı yöne bakar vaziyette ayarlayın ve sağ kolunuz ile geriye doğru 45 derece eğin ve 60 derece aralığına kadar 10 metre ilerleyip inceleme yapın 1 metre derinlikte gömüyü tespit edip alın. Kiliselerin birde mezarlığı vardır bazen hemen yanı başı bazende belirli bir mesafededirler bu mezarlığa kilisenin cemaatinden ölenler gömülürler uygun noktalarada kilisenin din adamları gömülür mezarlığı tespit ettiğinizde herhangi bir işaret varsa ona göre değerlendirme ve çalışmada bulunun gelelim kilisenin içerisine kilise içerisinde mihraplar bulunur bu mihrapların iç duvarlarını yoklayın iyi bir metal dedektörünüz varsa oldukça işe yarar kapamanın içerisinde bir miktar para bulursunuz yine metal dedektörünüz ile her noktayı iyice inceleyin tabanda üzeri örme taşın altında dökme kurşunlu yer bulursanız orada güzel bir parada sizi bekliyor olacak bununla birlikte bazen küçük odacık oluyor bu odacıkta mihrabıda inceleyin. Kilisenin altında küçük bir mahzen olabilir genelde kilise malzemelerini koymak için hazırlanmış bir oda oradada tarihi değeri olan eşyalar bulabilirsiniz bunun yanında gizli bir geçit vardır tespiti oldukça zordur giriş kısmı küçüktür bu girişi tespit ettiğinizde bu yol doğruca papazın evine çıkacaktır.
Yol tehlikelidir ama sizi asıl yere papazın evine götürür ve oradanda papazın ve kilisenin servetine kilise papazları kendi paralarını ve kilisenin değerli eşyaları ile birlikte bağış paralarını evlerindeki gizli ve tünelli mahzenlerinde saklarlar elbette bir kaç parça halindedir papazın evine vardıysanız yada bulduysanız kuyu çok büyük bir öneme haizdir bahçede yada evin içerisinde olabilir kapalı görünmüyor olabilir zamanla kapatılmış falan olabilir burada kuyu gizli mahzene açılan bir kapı içerir oldukça tehlikelidir.
Dikkatlice çalışılmalı ve odaya girilmelidir bir başka mahzende evin içerisinden girişte vardır çok iyi kapatılmış ve gizlenmiştir öyleki yıllarca o evde yaşamış çeşitli tamirat ve tadilatını yapmış kişiler bile bu girişten bir haberdirler bu girişi bulursanız tılsımlı ve tuzaklıdır kilisenin parası ve eşyaları buradadır gerisi size kalmış genelde kilisenin kendisinden ve mahzenlerinden çok birşey çıkmaz üstte saydığım parça ufak paralar çıkar çünkü esasta mesele kilisenin papazında saklıdır bu sebepten onu evi tespit etmek oldukça önemlidir şimdilik aklıma gelenleri sizler ile paylaştım yazmadığım şeyler aklıma gelirse onlarıda ilave ederim.
Şimdi ilave edeyim aklıma gelen bir hususta bazen kilisenin mahzeninde veya papazın evinde bazı belgeler yada kitaplar çıkabilir dili o günkü döneme göre yazılış olan bunlar oldukça kıymetlidir iyi birini bulup tercüme ettirmeden satmayın çünkü eskiden kiliseler kendi muhitlerindeki insanların secerelerini tutar aldıkları bağış miktarlarını yazarlardı bir nevi nüfus dairesi gibiydiler bu belgelerde cemaatlerinden olan kişilerin ismi mesleği evi vs. bilgiler yer alır yani buda demek oluyorki bu belge sayesinde bölgenin zenginlerini ve evlerini tespit edebilirsiniz alın size bir iş daha :)
