Define ve definecilik, belli bilgiler çevresinde şekillenen motifler ve ritüeller içerir. Türkiye’de define ve definecilik ile ilgili çalışmaların oldukça yaygın olduğunu görüyoruz. Türkiye’de define ve definecilikle ilgili uygulamalar üçe ayrılıyor:
Birinci aşama, defineyi gömerken yapılan uygulamalar ve bunlarla ilgili inanışlardır.
İkinci aşama defineyi bulmak için yapılanlar
Üçüncü aşama ise define bulunduktan sonra yapılan uygulamalar.
Define nedir?
Define, bir şeyi örtmek, gizlemek; ölüyü gömmek anlamındaki defn kökünden türemiştir. Define, “gizlenen şey” manasına da gelmektedir. Bu anlamda rikâz, kenz ve hazîne kelimeleri de kullanılmaktadır. Define terim olarak toprağın altında gizlenmiş, bilinmeyen parayı ve her türlü kıymetli eşyayı anlatmak için kullanılır. Define, geçmiş zamanlarda kayalar, mağaralar ya da yerin altına saklanmış olan altın, gümüş, mücevher gibi değerli eşyanın geneline verilen isimdir
Defineci kimdir?
Gömü(Define) bulmak amacıyla kazı yapan ya da yaptıran kimseye ise defineci denir.
Define neden saklanmıştır?
Bir tehlike anında; savaşta, yaygın hastalıkta, istilada, düşman işgalinde, eşkıya saldırılarında değerli eşyalarını korumak isteyen halk, zenginler ya da devlet görevlileri, tehlike geçtiğinde gelip almak ya da sonraki kuşaklara aktarmak için çeşitli define işaretleri ve izleri bırakarak bu değerli eşyaları saklamışlardır.
Kuşaktan kuşağa anlatılagelen define hikâyeleri, bu defineleri bulmak isteyenlerin yaşadıkları ve bu inanış çevresinde şekillenen unsurlar dünyada oldukça yaygındır. Türkiye’de de define ve definecilik ile ilgili uygulamaların oldukça yaygın olduğunu görüyoruz.
Türk ve dünya define arama ve işaretleri çerçevesi incelendiğinde, kültürel bağlar ve benzerlikler hemen göze çarpmaktadır ve ortaklıklara rastlanmaktadır.